زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

اطاعت منافقان (قرآن)





نَفَق، ايجاد سوراخى در زمین است كه راه رهايى داشته باشد -همانند سوراخ موش‌- پايان يافتن و از بين رفتن. نفاق عبارت است از داخل شدن در شرع و دین از راهى و خروج از آن از راه ديگر، اظهار اسلام با اهل آن و مخفى كردن غير اسلام در درون، ظاهر و باطن متفاوت داشتن، دورویی، ریاکاری.
[۴] فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
نفاق هم در ایمان است، هم طاعات، هم معاشرت با مردم. نفاق اعمّ از ریا است‌ دراین مقاله آیات مرتبط با اطاعت منافقان معرفی می‌شوند.


۱ - ادعای اطاعت از خدا



••• ادّعاى دروغ منافقان، مبنى بر پيروى از خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله:
وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ أَطَعْنا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ‌ وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ ....

••• اطاعت منافقان از خدا و رسول صلی‌الله‌علیه‌وآله، در چارچوب منافع خود:
لَوْ كانَ عَرَضاً قَرِيباً وَ سَفَراً قاصِداً لَاتَّبَعُوكَ وَ لكِنْ بَعُدَتْ عَلَيْهِمُ الشُّقَّةُ ...
وَ إِذا دُعُوا إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ لِيَحْكُمَ بَيْنَهُمْ إِذا فَرِيقٌ مِنْهُمْ مُعْرِضُونَ‌ وَ إِنْ يَكُنْ لَهُمُ الْحَقُّ يَأْتُوا إِلَيْهِ مُذْعِنِينَ‌ . «اذعان» در لغت به معناى انقیاد آمده است.

۲ - ادعای اطاعت از مؤمنان



ادّعاى واهى اهل نفاق، مبنى بر اطاعت از مؤمنان، در صورت آگاهى از وقوع جنگ:
وَ لِيَعْلَمَ الَّذِينَ نافَقُوا وَ قِيلَ لَهُمْ تَعالَوْا قاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَوِ ادْفَعُوا قالُوا لَوْ نَعْلَمُ قِتالًا لَاتَّبَعْناكُمْ‌ ... يَقُولُونَ بِأَفْواهِهِمْ ما لَيْسَ فِي قُلُوبِهِمْ‌ ....

۳ - فراخوان به پیروی از پيامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله



فراخوان منافقان به پیروی از پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله:
۱. وَ يَقُولُونَ آمَنَّا بِاللَّهِ وَ بِالرَّسُولِ وَ أَطَعْنا ثُمَّ يَتَوَلَّى فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذلِكَ وَ ما أُولئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ.
۲. وَ أَقْسَمُوا بِاللَّهِ جَهْدَ أَيْمانِهِمْ لَئِنْ أَمَرْتَهُمْ لَيَخْرُجُنَّ قُلْ لا تُقْسِمُوا طاعَةٌ مَعْرُوفَةٌ ... قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ‌ ...
۳. ... فَإِذا أُنْزِلَتْ سُورَةٌ مُحْكَمَةٌ وَ ذُكِرَ فِيهَا الْقِتالُ رَأَيْتَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ يَنْظُرُونَ إِلَيْكَ نَظَرَ الْمَغْشِيِّ عَلَيْهِ مِنَ الْمَوْتِ‌ .... طاعَةٌ وَ قَوْلٌ مَعْرُوفٌ‌ ....

۴ - پیروی از دشمنان اسلام



پيروى منافقان، از برخى توطئه‌هاى دشمنان اسلام:
ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا ما نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ ....

۵ - پیروی از موجبات خشم الهی



پيروى منافقان از موجبات خشم الهی، دربردارنده حبط عمل آنان:
ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ وَ كَرِهُوا رِضْوانَهُ فَأَحْبَطَ أَعْمالَهُمْ.

۶ - تهدید منافقان به رسوایی



تهدید منافقان به رسوايى، در پى اطاعتهاى منفعت جويانه آنها از دشمنان دین:
ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا ما نَزَّلَ اللَّهُ‌ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ .... ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ وَ كَرِهُوا رِضْوانَهُ‌ ... أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ أَنْ لَنْ يُخْرِجَ اللَّهُ أَضْغانَهُمْ‌ وَ لَوْ نَشاءُ لَأَرَيْناكَهُمْ فَلَعَرَفْتَهُمْ بِسِيماهُمْ وَ لَتَعْرِفَنَّهُمْ فِي لَحْنِ الْقَوْلِ‌ ....

۷ - عذاب پیروی از دشمنان



پيروى منافقان از بيگانگان و دشمنان، در پى دارنده عذاب، هنگام قبض روح:
ذلِكَ بِأَنَّهُمْ قالُوا لِلَّذِينَ كَرِهُوا ما نَزَّلَ اللَّهُ سَنُطِيعُكُمْ فِي بَعْضِ الْأَمْرِ .... فَكَيْفَ إِذا تَوَفَّتْهُمُ الْمَلائِكَةُ يَضْرِبُونَ وُجُوهَهُمْ وَ أَدْبارَهُمْ‌ ذلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا ما أَسْخَطَ اللَّهَ‌ ...

۸ - پانویس


 
۱. فراهیدی، خلیل بن احمد، العین، ج۵، ص ۱۷۷، «نفق».    
۲. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۵۰۲، «نفق».    
۳. فیومی، احمد بن محمد، المصباح المنیر، ج ۱، ص ۶۱۸، «نفقت».    
۴. فرهنگ بزرگ سخن، ج ۸، ص ۷۸۸۲، «نفاق».
۵. نراقی، محمدمهدی، جامع السعادات، ج ۲، ص ۴۲۴.    
۶. نور/سوره۲۴، آیه۴۷.    
۷. نور/سوره۲۴، آیه۵۳.    
۸. توبه/سوره۹، آیه۴۲.    
۹. نور/سوره۲۴، آیه۴۸.    
۱۰. نور/سوره۲۴، آیه۴۹.    
۱۱. راغب اصفهانی، حسین بن محمد، المفردات فی غریب القرآن، ص ۳۲۸، «ذعن».    
۱۲. آل‌عمران/سوره۳، آیه۱۶۷.    
۱۳. نور/سوره۲۴، آیه۴۷.    
۱۴. نور/سوره۲۴، آیه۵۳.    
۱۵. نور/سوره۲۴، آیه۵۴.    
۱۶. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۰.    
۱۷. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۱.    
۱۸. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۶.    
۱۹. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۸.    
۲۰. محمّد/سوره۴۷، آیه۲۶.    
۲۱. محمّد/سوره۴۷، آیات۲۸-۳۰.    
۲۲. محمّد/سوره۴۷، آیات۲۶-۲۸.    


۹ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷۹، ص۱۶۰، برگرفته از مقاله «اطاعت منافقان».    


رده‌های این صفحه : اطاعت | موضوعات قرآنی | نفاق




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.